Forwarded From محسن الویری
🔸بازدید از برخی مناطق طبیعی و تاریخی رشت ـ #بخش_سوم و #پایانی

روز دوشنبه ۳۱ تیر ۱۳۹۸ و در حاشیه دوره معرفتی ضیافت اندیشه ۱ که از ۲۹ تا ۳۱ تیر ۱۳۹۸ در دانشگاه گیلان برگزار شد، فرصتی دست داد که سری به این مناطق تاریخی شهر #رشت و اطراف آن زده شود:

• بقعه شیخ زاهد گیلانی
شیخ تاج‌الدین ابراهیم مشهور به #شیخ_زاهد_گیلانی (متوفای ۷۰۰ ق.) که #شیخ_صفی‌الدین_اردبیلی مرید و داماد او بود در غرب گیلان از دنیا رفت و همانجا به خاک سپرده شد ولی گفته می‌شود شیخ حیدر صفوی (متوفای ۸۹۳ ق. و پدر شاه اسماعیل) به دنبال خوابی که دیده بود جنازه او را در سال ۸۹۲ ق. به محل کنونی در روستای شیخانبر #لاهیجان منتقل کرد و بقعه زیبای کنونی را برای او ساخت. چنین برمی‌آید پیش از آن، سیدرضی بن سیدمهدی الحسینی باشکیجانی از زهاد قرن نهم و درگذشته سال ۸۳۵ ق. در این منطقه به خاک سپرده شده بود و در حقیقت، جنازه شیخ زاهد به نزد او آورده شد. در عین حال به دلیل نبود کتیبه‌ای دال بر این موضوع، تردیدهایی جدی در باره خاک‌سپاری شیخ زاهد در این مکان وجود دارد.

بقعه که بالای یک تپه قرار دارد، دارای دو اتاق در امتداد هم است که در اتاق نخست در بدو ورود ضریح متعلق به سیدرضی باشکیجانی و در اتاق دوم ضریح #شیخ_زاهد_گیلانی واقع شده است. در اتاق دوم و پس از قبر منسوب به شیخ زاهد، یک قبر کاشی‌کاری شده بلند به شکل گهواره وجود دارد که گفته می‌شود مدفن دختر #تیمور_لنگ و یا یکی از مریدان شیخ زاهد است. با توجه به مرگ تیمور در سال ۸۰۷ ق. و ساخت این بنا در سال ۸۹۲ ق. احتمال متعلق بودن این قبر به دختر او دور از ذهن است مگر این که شواهدی به دست آید که مثلا جنازه او به این مکان منتقل شده و یا مراد از دختر، یک بانو از خاندان اوست. ظاهرا کاشی دیواره درونی بقعه متعلق به عهد #قاجار است. در اطراف ضریح در این دو اتاق قبرهای دیگری هم با نام و بدون نام قرار دارد.

این بنا دارای یک گنبد هرمی با قاعده‌ای مربع در سه سطح پلکانی و هشت ترک در بخش فوقانی آن با شیب تند و یک سقف سفالی تیره رنگ است و اگر کاشی‌های سبز و زرد و سیاه و سفید و فیروزه‌ای آن نبود چه بسا نمای دور آن با بناهای کره‌ای اشتباه می‌شد ! راهنمایی‌های خادم بقعه آقای فرزاد ملایی شیخانی ما را از وجود مزرغه بزرگ چای در منطقه کوهستانی پشت سر بقعه آگاه ساخت.

در پایین این بقعه قبرستان عمومی روستا با نام وادی شیخ زاهد وجود دارد. در یک تابلو نصب شده در کنار در ورودی قبرستان تصریح شده است که افراد غیربومی به دلیل کمبود جا در آن به خاک سپرده نمی‌شوند. به نظر می‌رسد این سیاست برای جلوگیری از رواج تصوف‌گرایی نوین اتخاذ شده است. ممنوعیت اجتماع گروهای صوفی‌مآب در کنار بقعه و فعالیت‌هایی مانند نواختن موسیقی بر اساس نامه ابلاغی اوقاف هم آن گونه که خادم بقعه در پاسخ به یکی از پرسش‌های حقیر بیان داشت، در این چارچوب قابل فهم است.
...ادامه دارد.
@MohsenAlviri
Forwarded From محسن الویری
🔸(ادامه) بازدید از برخی مناطق طبیعی و تاریخی رشت ـ #بخش_دوم

• مسجد صفی
#مسجد_صفی یا مسجد سفید یا مسجد شهیدیه قدیم‌ترین مسجد شهر رشت است که در خیابان بحر العلوم حوالی بازار سنتی در قلب شهر قرار دارد و قدمت بنای کنونی آن به عهد صفویه می‌رسد. در باره وجه تسمیه این مسجد، چند قول وجود دارد، یکی از مشهورترین این اقوال ساخت این مسجد به عنوان عبادتگاه از سوی شیخ صفی ‎الدین اردبیلی برای #شیخ_زاهد_گیلانی است، شاید هم پیش از آن، همین مسجد به نام مسجد سفید وجود داشته و با توجه به حفر چاه مجاور آن (چاه امام زمان سلام الله علیه) از سوی صفی الدین اردبیلی برای شیخ زاهد به مسجد صفی تغییر نام داده است. کشته شدن صفی میرزا پسر شاه عباس اول در این منطقه، توجیهی دیگر برای این نام‌گذاری است که برخی بدان اشاره کرده‌اند. شواهد متعددی نشان دهنده تعمیر و توسعه و حتی بازسازی کامل مسجد در دوره‌های مختلف وجود دارد. به استناد گزارشی که ۲۸ اردیبهشت ماه سال جاری در پایگاه‌های اطلاع‌رسانی انعکاس یافت، نشانه‌هایی از وجود بنای این مسجد پیش از عهد #صفویه در عهد #ایلخانی و یا حتی پیش از آن در عهد #سلاجقه به دست آمده است. کتیبه‌ی سراسری که بخش‌هایی از آن در حجاب گچکاری پنهان شده، سر ستون‌های زیبا و محرابی مزین به نوار برق سبزرنگ از جمله بخش‌های قابل توجه داخل مسجد است. بناها و مغازه‌های اطراف مسجد هم سایه سنگین غیرقابل تحمل خود را بر این بنای تاریخی افکنده‌اند. این مسجد یکی از کانون‌های مبارزه در ایام پیروزی انقلاب بوده است.

امامت این مسجد بر عهده آیت‌الله سیدمجتبی #رودباری (متولد ۱۳۱۲ ش.) است. یک بار حضور در مسجد و شرکت در نماز ایشان برای آگاهی از محبوبیت ویژه ایشان نزد نمازگزاران بسنده است و خوانده‌ها و شنیده‌ها نیز گواهی‌های فراوانی از معنویت، علم، زهد، مردم‌داری، فروتنی و ساده‌زیستی این عالم بزرگوار و نمونه علمای بلاد در بردارد. ایشان پس از رحلت پدرشان مرحوم آیت‌الله سیدحسین رودباری که در محوطه بیرونی مسجد به خاک سپرده شده‌اند، رسما امامت این مسجد را از سال ۱۳۶۳ ش. بر عهده گرفته‌اند.

نامه‌ای به تاریخ ۲۷ مهر ۱۳۴۴ از ایشان خطاب به آیت‌الله ضیابری در باره ورود #امام_خمینی از #کاظمین به #نجف در دسترس است که تصویر آن در کتاب نهضت امام خمینی (ج ۲، ص ۱۷۹) آمده است. تصویر مربوط به حضور آیت الله رودباری در راهپیمایی ۲۲ بهمن سال گذشته زیر باران شدید خبرساز بود.
@MohsenAlviri